تفاوت پودر کلر با کلر مایع

پودر کلر چیست و چگونه استفاده می ‌شود؟

کلسیم هیپوکلریت یا پرکلرین یک ترکیب شیمیایی با فرمول Ca(OCl)₂ است. که به صورت پودر سفید یا قرص عرضه می ‌شود و به عنوان یک ضدعفونی‌کننده قوی در تصفیه آب کاربرد وسیعی دارد. این ماده در دمای اتاق پایدار بوده اما در محیط مرطوب به تدریج تجزیه شده و بوی کلر از خود متصاعد می‌ کند. پرکلرین به دو شکل خشک (بدون آب) و هیدراته وجود دارد و در مقیاس صنعتی از واکنش گاز کلر با کلسیم هیدروکسید تولید می ‌شود. حلالیت آن در آب حدود ۲۱ گرم در ۱۰۰ میلی ‌لیتر است و در آب نرم بیشتر حل می‌ شود.

پرکلرین که به نام‌ های پودر کلر ، کلر پودری و کلر جامد نیز شناخته می ‌شود. کلر فعال خود را برای از بین بردن باکتری ‌ها ، ویروس‌ ها و قارچ ‌ها آزاد می ‌کند. کاربردهای آن شامل تصفیه آب آشامیدنی در مقیاس کوچک ، ضدعفونی استخرهای کوچک ، گندزدایی چاه‌ ها و ضدعفونی سطوح در اماکن بهداشتی است. با این حال پرکلرین یک ماده شیمیایی خطرناک است. تماس با پوست و چشم باعث سوختگی شده و استنشاق بخارات آن مضر است. همیشه از دستکش ، عینک ایمنی و ماسک استفاده کنید و دستورالعمل‌ های سازنده را به دقت دنبال نمایید.

کلر مایع: ویژگی‌ ها و کاربردها

کلر (Cl₂) عنصر شیمیایی با عدد اتمی ۱۷، به شکل گاز زرد مایل به سبز ، ۲.۵ برابر سنگین‌تر از هوا ، با بوی تند و خفه کننده و بسیار سمی است. اگرچه در ترکیباتی مانند نمک طعام فراوان است. اما فرم گازی آن به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی کاربردهای صنعتی گسترده ‌ای دارد از جمله تصفیه آب ، سفیدسازی ، تولید PVC و مواد شیمیایی مختلف مانند ایزوسیانات‌ ها، آفت‌کش‌ ها و رزین‌ های اپوکسی. همچنین در تولید آب ژاول ، اسید کلریدریک و پرکلرین نقش دارد.

در مصارف خانگی و تصفیه آب بیشتر از هیپوکلریت سدیم (NaClO) به عنوان کلر مایع استفاده می ‌شود. این محلول رقیق به راحتی قابل استفاده بوده و با آزادسازی کلر فعال به عنوان ضدعفونی‌کننده قوی برای از بین بردن باکتری‌ ها ، ویروس ‌ها و قارچ ‌ها در آب و سطوح عمل می کند. ویژگی‌ های کلیدی آن قدرت بالای ضدعفونی کنندگی و سهولت استفاده است. کاربردهای کلر (گازی و مایع) گسترده است: تصفیه آب آشامیدنی و استخرها ، صنایع کاغذسازی و نساجی ، داروسازی ، تولید شیشه‌ های ضدگلوله و انواع رزین ‌ها.

کلر مایع و گاز کلر هر دو خورنده هستند و تماس مستقیم با پوست و چشم باعث سوختگی می شود. همیشه از دستکش ، عینک ایمنی و اقدامات احتیاطی لازم استفاده کنید و محلول را دور از دسترس کودکان نگهداری نمایید. در ضدعفونی آب آشامیدنی ، غلظت و زمان تماس باید با دقت کنترل شود.

مقایسه پودر کلر و کلر مایع: کدام بهتر است؟

انتخاب بین پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) و کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) برای ضدعفونی به ویژه در استخرها به عوامل متعددی بستگی دارد. پودر کلر به شکل قرص یا گرانول غلظت بالاتری دارد. ارزان ‌تر است و ماندگاری بیشتری نسبت به کلر مایع دارد. اما نیاز به حل شدن در آب دارد و اندازه‌گیری دقیق آن مهم است. استنشاق ذرات آن نیز مضر است. کلر مایع آماده استفاده است ، اندازه‌گیری آن آسان ‌تر است. اما غلظت پایین‌ تر ، ماندگاری کمتر و قیمت بالاتری دارد و در معرض نور تجزیه می ‌شود. در گذشته کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) بیشتر استفاده می ‌شد.. اما به دلیل تجزیه سریع آن در برابر نور خورشید (در کمتر از 4 ساعت) به تدریج با هیپوکلریت کلسیم (پودر یا قرص کلر) جایگزین شده است.

هیپوکلریت کلسیم به دلیل تثبیت کلر در آب و ماندگاری بیشتر برای استخرها مناسب ‌تر است. با این حال قیمت بالای پودر و قرص کلر صاحبان استخرهای عمومی را به استفاده از کلر مایع (به عنوان جایگزین ارزان‌ تر) سوق می ‌دهد هرچند که این گزینه به دلیل تجزیه سریع ‌تر نیاز به استفاده مکرر دارد. بنابراین انتخاب بهینه به بودجه ، اندازه استخر و میزان دسترسی به نور خورشید بستگی دارد.

مزایای استفاده از پودر کلر

کلر به ویژه به شکل پودر به عنوان یک ضدعفونی‌کننده ‌ اقتصادی و کارآمد برای تصفیه‌ آب مطرح است. نگهداری و حمل‌ و نقل پودر کلر آسان‌ تر از کلر مایع بوده و ماندگاری بیشتری دارد. نیازی به محافظت از نور مستقیم خورشید نداشته و خطر نشت نیز کمتر است. این مزایا به ویژه در مقیاس ‌های بزرگ مانند تصفیه‌ آب شهری یا استخرهای شنا برای خرید کلر نیرو کلر اصفهان 65 درصد ، بسیار حائز اهمیت هستند. میکروارگانیسم‌ های بیماری ‌زا چه به صورت طبیعی و چه به دلیل آلودگی‌ های انسانی (مانند ورود فاضلاب) می‌توانند منابع آبی را آلوده کرده و سلامت انسان را به خطر بیندازند. بنابراین تصفیه ‌ی آب پیش از مصرف امری ضروری است.

کلر با خاصیت ضدعفونی‌کنندگی قوی خود قادر به از بین بردن یا غیرفعال کردن عوامل بیماری ‌زای میکروبی است. اما باید توجه داشت که کلر ماده‌ ای قوی و بالقوه خطرناک است و استفاده از آن نیازمند دقت و رعایت نکات ایمنی است تا از آسیب‌ های احتمالی جلوگیری شود. استفاده ‌ صحیح از پودر کلر با در نظر گرفتن غلظت و زمان تماس مناسب ، به تضمین سلامت آب و جلوگیری از شیوع بیماری‌ ها کمک می ‌کند.

مزایای استفاده از کلر مایع

کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) با خلوص 10 تا 14 درصد به عنوان ضدعفونی‌کننده‌ ای قوی ، اقتصادی و پرکاربرد در تصفیه‌ ی آب استخرها و سیستم ‌های کوچک آب آشامیدنی شناخته می ‌شود. سهولت استفاده ، حل‌شدن سریع و دسترسی آسان آن را به گزینه ‌ای ایده ‌آل تبدیل کرده است. برخلاف پودر کلر ، کلر مایع آماده ‌ استفاده بوده و به راحتی به آب اضافه می ‌شود. این امر زمان و هزینه را کاهش داده و خطای انسانی را به حداقل می ‌رساند. غلظت‌ های مختلف آن نیز انعطاف ‌پذیری بالایی در کاربرد ایجاد می ‌کند.

علاوه بر ضدعفونی‌کنندگی قوی و از بین بردن ویروس‌ ها ، قارچ ‌ها و باکتری ‌ها کلر مایع به سرعت عمل کرده و از رشد جلبک ‌ها نیز جلوگیری می ‌کند. شفافیت و بهداشت آب استخر را تضمین می ‌کند. قیمت مناسب و دسترسی آسان کلر مایع را به انتخابی مقرون به صرفه برای حفظ سلامت آب تبدیل کرده است. استفاده از پمپ‌ های تزریقی نیز امکان افزودن تدریجی و کنترل ‌شده ‌ کلر را فراهم می‌ کند. در واقع استفاده از کلر در استخرها اجباری است. و علاوه بر ضدعفونی مزایای دیگری همچون شفافیت و پایداری آب را نیز به همراه دارد.

نحوه استفاده از پودر کلر در تصفیه آب

ابتدا میزان کلر مورد نیاز را بر اساس حجم آب و دستورالعمل ‌های سازنده تعیین کنید. به یاد داشته باشید. که غلظت بیش از حد کلر مضر خواهد بود. یک ظرف پلاستیکی تمیز و مقاوم در برابر خوردگی را انتخاب کنید. هرگز از ظروف فلزی استفاده نکنید. آب مورد نظر را در ظرف بریزید و سپس به آرامی پودر کلر را به آن اضافه کنید. به هیچ وجه پودر کلر را مستقیماً به آب در حال جریان اضافه نکنید. هم زدن آرام و مداوم آب تضمین می‌ کند که کلر به طور یکنواخت در آب حل می ‌شود.

پس از حل شدن کامل پودر اجازه دهید محلول به مدت حداقل 30 دقیقه تا یک ساعت بماند تا فرآیند ضدعفونی به طور کامل انجام شود. سپس می‌ توانید آب را از یک فیلتر مناسب عبور دهید تا ذرات جامد و بقایای کلر از بین برود. برای تعیین غلظت مناسب کلر بهتر است از کیت‌ های آزمایش کلر استفاده کنید. این کیت ‌ها به شما کمک می ‌کنند تا میزان کلر باقیمانده در آب را اندازه‌گیری کرده و از ایمنی و اثربخشی فرآیند ضدعفونی اطمینان حاصل کنید.

نحوه استفاده از کلر مایع در استخرها

استفاده از کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) برای ضدعفونی استخر ضروری است اما روش نامناسب خطرناک می باشد. قبل از افزودن کلر میزان مورد نیاز را با توجه به حجم آب و توصیه‌ های سازنده تعیین کنید. و از دستگاه‌ های اندازه‌گیری دقیق برای بررسی سطح کلر موجود استفاده کنید. کلر را به آرامی و یکنواخت در نواحی با جریان آب قوی (اطراف پمپ) اضافه کنید. از ریختن مستقیم به کف استخر خودداری کنید. پمپ را حداقل 8- 12 ساعت روشن نگه دارید تا کلر به طور کامل پخش شود. و به طور مرتب سطح کلر را کنترل کنید. شوک کلر در صورت لزوم برای از بین بردن آلودگی ‌ها استفاده شود. از تجهیزات ایمنی کامل استفاده کنید. غلظت بالای کلر مضر است پس با متخصصین مشورت کنید.

در روش دستی افزودن کلر ، از اضافه کردن کلر به نزدیکی نردبان‌ های فلزی خودداری کنید و آن را به آرامی و نزدیک سطح آب بریزید تا از پاشش جلوگیری شود. افزودن اسید سیانوریک به ماندگاری کلر کمک می کند اما زیاده روی نکنید. PH آب را قبل از افزودن کلر بررسی کنید تا از اسیدی شدن بیش از حد آب جلوگیری شود. در روش استفاده از فیدر ، فیدرهای کلر به طور یکنواخت کلر را در آب پخش می ‌کنند. اما نیاز به کالیبراسیون دقیق و بررسی نشتی‌ ها دارند. همیشه به دستورالعمل ‌های سازنده توجه کنید و از تجهیزات ایمنی استفاده کنید. به یاد داشته باشید که روش‌ های ارزان قیمت ‌تر به سلامتی شما آسیب می رساند.

تفاوت ‌های مهم پودر کلر و کلر مایع از نظر شیمیایی

پودر کلر و کلر مایع هر دو از ترکیبات کلر برای ضدعفونی استفاده می ‌کنند ولی از نظر شیمیایی و نحوه‌ ی اثرگذاری بر آب تفاوت‌ های مهمی دارند:

- پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) با فرمول شیمیایی Ca(ClO)₂ ، یک ترکیب جامد ، سفید رنگ و پودر مانند است که حاوی حدود 65% کلر فعال است. این پودر در واقع مخلوطی از هیپوکلریت کلسیم با برخی ناخالصی‌ های دیگر است.

- کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) با فرمول شیمیایی آن NaClO ، یک محلول آبی است که غلظت ‌های مختلفی از کلر فعال (معمولاً بین 5 تا 15 درصد) دارد. در مقایسه با پودر کلر ، محلول آبی هیپوکلریت سدیم پایدارتر است.

- پودر کلر به دلیل رطوبت ‌پذیری بالا در مجاورت هوا به تدریج تجزیه شده و کلر فعال خود را از دست می‌ دهد. بنابراین باید در ظروف کاملاً در بسته و در محیط خشک نگهداری شود. همچنین حساسیت بیشتری به تغییرات دما و رطوبت دارد.

- کلر مایع در مقایسه با پودر کلر پایداری بیشتری دارد اما همچنان در معرض تجزیه قرار دارد. نگهداری آن در ظروف تیره و خنک از تجزیه آن جلوگیری می ‌کند.

- پودر کلر هنگامی که به آب اضافه می‌ شود به تدریج حل شده و یون هیپوکلریت را آزاد می ‌کند. سرعت حل شدن به میزان هم زدن و دمای آب بستگی دارد. در نتیجه مدت زمان بیشتری طول می کشد تا کلر به طور کامل در آب پخش شود و به حداکثر اثر ضدعفونی برسد.

- کلر مایع به سرعت در آب حل می‌ شود و یون هیپوکلریت را به طور سریع ‌تر آزاد می ‌کند. این باعث می‌ شود که فرآیند ضدعفونی سریع ‌تر انجام شود.

- اضافه کردن پودر کلر به آب معمولاً باعث افزایش PH می ‌شود و آب را قلیایی می کند.

- افزایش PH آب با افزودن کلر مایع کمتر از پودر کلر است.

- کلر مایع در سیستم‌ های تصفیه آب خانگی و استخرها کاربرد بیشتری دارد زیرا به ‌راحتی در آب حل می‌ شود و استفاده از آن ساده‌ تر است.

- پودر کلر بیشتر در موارد اضطراری یا در جاهایی که دسترسی به کلر مایع وجود ندارد به کار برده می ‌شود.

تأثیر پودر کلر و کلر مایع بر کیفیت آب

پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) و کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) هر دو برای ضدعفونی آب استفاده می‌ شوند. اما اثرات متفاوتی بر کیفیت آن دارند. پودر کلر به دلیل ناخالصی ‌ها پسماند جامد در آب ایجاد کرده و PH آن را افزایش می دهد. این امر به تجهیزات آسیب زده و بر طعم و بو‌ی آب تأثیر می گذارد. کلر مایع به دلیل حل شدن سریع ‌تر کاربرد آسان ‌تری دارد ولی در غلظت‌ های بالا برای سلامت انسان و محیط زیست مضر می باشد. هر دو نوع کلر با مواد آلی واکنش می‌ دهند و ترکیبات جانبی مضر مثل تری هالومتان ‌ها (THMs) را تولید کنند. THMs سرطان ‌زا هستند و کیفیت آب را کاهش می ‌دهند. بنابراین کنترل دقیق غلظت کلر و نظارت بر کیفیت آب پس از ضدعفونی برای به حداقل رساندن اثرات منفی ضروری است.

کدام نوع کلر برای مصارف خانگی مناسب ‌تر است؟

برای مصارف خانگی کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) به طور کلی مناسب ‌تر از پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) است. کلر مایع به راحتی در آب حل می ‌شود و استفاده از آن ساده ‌تر است. همچنین پایداری بیشتری نسبت به پودر کلر دارد و کمتر در معرض تجزیه در مجاورت هوا قرار می‌ گیرد. پودر کلر رسوبات جامد در آب ایجاد می کند و PH آب را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. با این حال قیمت پودر کلر در برخی موارد پایین ‌تر می باشد. انتخاب بین این دو به عوامل مختلفی از جمله دسترسی ، بودجه و سطح راحتی در استفاده بستگی دارد. همیشه باید دستورالعمل ‌های استفاده از هر نوع کلر را به دقت مطالعه و رعایت کنید. در صورت هر گونه تردید با متخصصین مشورت کنید.

مقایسه هزینه ‌های استفاده از پودر کلر و کلر مایع

مقایسه ‌ی مستقیم هزینه پودر کلر (هیپوکلریت کلسیم) و کلر مایع (هیپوکلریت سدیم) پیچیده است. قیمت پودر کلر بر حسب وزن کمتر است اما غلظت کلر فعال آن پایین‌ تر از کلر مایع است. بنابراین برای دستیابی به غلظت مورد نیاز حجم بیشتری از پودر کلر لازم می باشد. هزینه حمل و نقل پودرکلر نیز به دلیل وزن بیشتر بالاتر خواهد بود.

کلر مایع با غلظت بالاتر ، استفاده راحت ‌تر و اندازه ‌گیری دقیق ‌تری دارد. اما قیمت اولیه‌ ی آن به ازای هر واحد حجم بیشتر است. عوامل دیگری مانند راندمان ضدعفونی ، هزینه ‌های جانبی (مانند تجهیزات اندازه‌گیری) و هزینه دفع پسماند نیز باید در محاسبه‌ هزینه کلی لحاظ شوند. در نهایت انتخاب اقتصادی ‌تر به میزان مصرف دسترسی به هر نوع و نیازهای خاص بستگی دارد.